तर मित्रांनो आपण मोटर सायकल किंवा मोठी चार चाकी गाडी चालवत असालच, तर आपणास एक प्रश्न नेहमी पडत असेल तो म्हणजे आपल्या गाडीच्या डॅशबोर्ड वरील इंधन काटा (Fuel Indicator) कशा प्रकारे काम करत असेल? होय ना हा प्रश्न आपल्या सर्वांना च पडत असेल पण याचे उत्तर किती जणांना माहिती आहे?
ठीक आहे माहिती नसेल तर या लेख मध्ये आपण हयाबादल जाणून घेणार आहोत.
फ्युएल लेव्हल सेन्सर्स,
ज्यांना इंधन गेज म्हणूनही ओळखले जाते, ते ड्रायव्हर्सना इंधनाच्या वापरावर लक्ष ठेवण्यास आणि टाकी कधी भरायची हे निर्धारित करण्यात मदत करतात. त्यामध्ये दोन मुख्य घटक असतात: संवेदना प्रणाली स्वतः (प्रेषक म्हणून देखील ओळखली जाते) आणि निर्देशक (सामान्यतः गेज म्हणून देखील ओळखले जाते).
सेन्सिंग सिस्टीम इंधन टाकीमध्ये स्थित असते आणि त्यात सामान्यतः फोमचा बनलेला एक फ्लोट असतो आणि व्हेरिएबल रेझिस्टरला जोडलेल्या अॅक्ट्युएटिंग मेटल रॉडला जोडलेला असतो. इंधन पातळी सेन्सरमध्ये (Fuel Level Sensor) वापरले जाणारे परिवर्तनीय प्रतिरोधक बहुतेक वेळा प्रतिरोधक सामग्रीचे बनलेले असतात,
जेथे एक टोक जमिनीला जोडलेले असते, वायपरसह (अगदी लहान विंडस्क्रीन वायपरसारखे) जे फ्लोट हलवताना प्रतिरोधक सामग्रीवर हलते. जेव्हा बदलत्या इंधनाच्या पातळीमुळे फ्लोट हलतो, तेव्हा वायपर रेझिस्टरच्या पलीकडे फिरतो, ज्यामुळे व्होल्टेजमध्ये बदल होतो. वायपरच्या अभिमुखतेचा अर्थ असा आहे की जेव्हा टाकी रिकामी असते तेव्हा रेझिस्टरमध्ये सर्वोच्च प्रतिकार अनुभवला जातो. या टप्प्यावर, वायपर रेझिस्टरच्या जमिनीच्या टोकापासून शक्य तितके दूर आहे. विद्युतप्रवाहातील बदल नंतर निर्देशकाकडे जातो ज्यामुळे वाचन बदलते.
तथापि,
ऑटोमोबाईलमधील इंधन पातळी सेन्सर अनेकदा चुकीचे असू शकतात, विशेषत: जेव्हा पूर्ण टाकीसह वाहन चालवतात. या परिस्थितीत, फ्लोट टाकीच्या वरच्या बाजूस वाढेल, वायपर रेझिस्टरच्या जमिनीच्या टोकाकडे परत येईल, परिणामी एक लहान प्रतिकार होईल आणि सेन्सरमधून उच्च प्रवाह जाईल. जसजसे फ्लोटची उंची कमी होते, प्रतिकार बदलतो; परंतु गेज अनेकदा काही काळ ‘फुल्ल‘ वर राहील. याचे कारण असे की जेव्हा इंधन टाकी भरलेली असते, तेव्हा फ्लोट स्वतःला इंधनाच्या शीर्षस्थानी ठेवू शकत नाही, कारण ते टाकीद्वारे अवरोधित केले जाते किंवा त्यास जोडलेल्या अॅक्ट्युएटिंग रॉडच्या पोहोचाने मर्यादित असते; म्हणजे टाकी भरल्यावर फ्लोट पाण्यात बुडतो. इंधन अशा पातळीपर्यंत खाली येईपर्यंत, जेथे फ्लोट शीर्षस्थानी बसू शकेल, प्रतिकार बदलू शकेल तोपर्यंत यामुळे चुकीचे वाचन होऊ शकते.
त्याचप्रमाणे,
जेव्हा इंधन कमी असते, तेव्हा रॉड बहुतेकदा टाकीच्या शेवटपर्यंत वाढवत नाही, ज्यामुळे प्रत्यक्षात काही इंधन शिल्लक असताना गेज रिकामी टाकी दर्शवते.
English:
How Does a Fuel Level
Sensor/Indicator Work in the Vehicles?
Fuel level sensors, also
known as fuel gauges, allow drivers to monitor fuel consumption and help them
to determine when to refill the tank. They consist of two main components: the
sensing system itself (also known as the sender) and the indicator (also
commonly referred to as the gauge).
The sensing system is
located in the fuel tank and It consists of a float usually made of foam and
connected to an actuating metal rod, attached to a variable resistor. The
variable resistors used in fuel levels sensors are often composed of a
resistive material, where one end is attached to the ground, with a wiper (much
like a very small windscreen wiper) that moves over the resistive material as
the float moves. When the float moves due to changing fuel levels, the wiper
moves across the resistor, causing a change in voltage. The orientation of the
wiper means that the highest resistance is experienced across the resistor when
the tank is empty. At this point, the wiper is also as far away as possible
from the ground end of the resistor. The change in current is then passed on to
the indicator which in turn changes the reading.
However, fuel level
sensors in automobiles can often be inaccurate, especially when driving with a
full tank. In this scenario, the float will rise to the top of the tank, with
the wiper returning to the ground end of the resistor, resulting in a small
resistance and a high current passing through the sensor. As the float drops in
height, the resistance changes; but the gauge will often remain on ‘full’ for
some time. This is because when the fuel tank is full, the float cannot
position itself on top of the fuel, as it is blocked by the tank or is limited
by the reach of the actuating rod attached to it; meaning that the float
becomes submerged when the tank is full. This leads to inaccurate readings
until the fuel drops to a level where the float can sit on top, allowing the
resistance to change.
Similarly, when fuel is
low, the rod often does not extend to the end of the tank, causing the gauge to
indicate an empty tank when actually some fuel remains.
#Technology #तंत्रज्ञान